مروری جامع بر کارتهای گرافیکی سری Radeon 9800 و Radeon 9600

مقدمه

پس از اینکه ATI در سال گذشته با عرضه Radeon 9700 بازار کارت گرافیک ها را به چنگ آورد و nVIDIA  را گوشمالی حسابی ای داد , در جدال با سری بعدی کارتهای گرافیکی nVIDIA به عرضه خانواده R350 و یا Radeon 9800 Pro روی آورد. این کارت نیز که با استفاده از طراحی درخشان پدرش یعنی Radeon 9700 ساخته شده بود حتی با توجه به قیمت گرانش که بیش از 450 دلار بود توانست بازار را بار دیگر قبضه کند. این کارت با استفاده از حافظه 256 مگابایتی DDR II توانست فراتر از بسیاری از پیش بینی ها عمل کند و مشتریان زیادی را برای ATI دست و پا کند. با این حال امکانات Radeon 9800 Pro فراتر از بسیاری از نیازهای کاربران معمولی PC بود و به همین دلیل ATI کارت ضعیف تر Radeon 9600 را برای کاربرد های عادی با قیمتی پایین تر روانه بازار کرد.

در این مقاله سعی خواهم کرد که تا حد ممکن به سوالات شما در مورد این گروه از کارتهای گرافیکی پاسخ داده شود.

R350 یا Radeon 9800 Pro

سری کارتهای گرافیکی Radeon 9800  از چیپست گرافیکی و یا GPU ای به نام R350 که از معماری موفق R300 بهره می گرفت سود می برد. جالب است بدونید که R350 به تنهایی دارای 110 میلیون ترانزیستور است که این تعداد ترانزیستور 2.5 برار ترانزیستورهای یک P4 2800 است!!!

برخی از ویژگی های کارتهای خانواده R350 به شرح زیر است:

- پشتیبانی کامل از AGP 8x

- پشتیبانی از انواع حافظه DDR و DDR II

- توانایی رسم یک Vertex در یک سیکل ثانیه

- پشتیبانی کامل از تمام ویژگی های Direct X 9.0 از قبیل : Vertex Shader 2.0

- پشتیبانی کامل از قابلیت های فعلی Open GL و قابلیت های آتی آن

به طور کلی خانواده Radeon 9800 دارای چهار عضو است :

Radeon 9800 XT

Radeon 9800 Pro

Radeon 9800 All-In-Wonder

Radeon 9800

مشخصات هر یک از این کارتها را می توانید در جدول زیر به طور مجزا مشاهده کنید( به جز 9800 XT ):

Memory Size,speed	I/o ports	Cards
128Mb DDR 380Mhz Core 680 Mhz memory	DVI-I, SVideo in, S-Video out, coaxial in , component out , SPDIF digital audio out	All-In-Wonder 9800 pro
256Mb(DDR-II)128Mb(DDR) 380Mhz Core, 680 Mhz memory(128Mb),700Mhz memory(256mb DDr-II)	DVI-I, VGA, S-Video out	Radeon 9800 pro
128 Mb DDR 325 Mhz Core , 580 Mhz memory	DVI-I, VGA, S-Video out	Radeon 9800

معماری R350

هر کارت گرافیکی هر چه قدر هم قدرتمند باشد باید توسط درگاهی مناسب به مادربرد شما متصل شود. R350 از اینترفیس AGP 8x استفاده می کند که باعث می شود داده ها با سرعتی بیش از 2133 مگابایت در ثانیه دریافت شوند که البته این سرعت 8 برابر AGP 1x و 16 برابر PCI های معمولی است.

سیستم حافظه

اگر کارتی دارای توان خروجی زیادی نباشد اون موقع دیگه AGP 8x تاثیری در عملکرد اون کارت نداره . برای اینکه بتوان از حداکثر توان خروجی استفاده کرد باید با استفاده از یک گذرگاه چهار کاناله استفاده کرد. در کارتهای سری R350 از چهار کانال 64 بیتی استفاده شده است , که بازده خروجی کارت را نیز به حداکثر می رساند.

پشتیبانی کامل از DirectX 9.0

 Vertex Shaders

به هریک از گوشه های مثلث هایی که تصویر اشیا را تشکیل می دهد یک Vertex گفته می شود. R350 کاملا با DirectX9.0 که جدیدترین نسخه گرافیک سه بعدی مایکروسافت است , سازگار می باشد.

Hyper Z III+

با استفاده از این قابلیت هوشمند , دیگر کارت مجبور نیست که تمام جزئیات یک صفحه را Render کند. یعنی اینکه اگر گوشه جسمی پشت جسم دیگر باشد , با این قابلیت , کارت از لود کردن اون قسمت جسم  صرف نظر کرده و در نتیجه سرعت نمایش تصاویر سه بعدی و متحرک بسیار کاهش می یابد.

البته این تنها بخشی از امکانات Hyper Z III+ است و این قابلیت وسیع تر از این است.

امکانات ویژه در بعد سوم ( حرفه ای)

در تست کردن کارتهای گرافیکی سرعت رندر تصاویر تنها نیمی از عملکرد یک کارت است. ویژگی مهم دیگر برای یک کارت گرافیکی کیفیت تصاویر است. در این مورد نیز سری Radeon 9800 از قابلیت های زیادی استفاده می کرد که باعث تک شدن آن در این زمینه شد. این قابلیت ها عبارتند از:

- کارکرد سریع تر FSAA با استفاده از SmoothVision 2.1

- Tessellation پیشرفته با استفاده از SmoothVISION 2.1

- پشتیبانی از تعداد 10 بیت برای هر رنگ

- قابلیتی به نام Supersampling که کل تصویر را آنتی الایز می کند لبه های مثلث ها را هموار می کند که در کل برای افزایش کیفیت تصاویر بسیار مهم است.

- Trufrom II که نحوه ظاهر شده اشیا پیچیده سه بعدی را از طریق تقسیم دوباره هر مثلث به مثلث های کوچکتر ارتقا می بخشد. 

Radeon 9600 ساده شده 9800

 کارتهای سری Radeon 9800 در بسیاری از تست ها سایر کارتهای گرافیکی از جمله nVIDIA Geforce Fx 5900 و 5800 را به راحتی پشت سر می گذاشت.

 البته امکانات فوق العاده Radeon 9800 یک جیب پر پول را نیز طلب می کند . Radeon 9800 با قیمتی بین 400 تا 470 دلار قطعه ای سنگین برای کاربران عادی محسوب می شود.

ATi برای اینکه  مشتریان متوسط خود را نیز از دست ندهد , دست به تولید کارتی ضعیف تر از 9800  و البته با قیمتی کمتر زد. سری Radeon 9600 نیز 4 عضو دارد:

Radeon 9600 XT

Radeon 9600 Pro

Radeon 9600

Radeon 9600 All-In_Wonder

Memory Size,speed	I/o ports	Cards
128Mb DDR 400Mhz Core 600 Mhz memory	D Vga ports, SVideo in, S-Video out, coaxial in , component out , SPDIF digital audio out	All-In-Wonder 9600 pro
128 Mb DDR 400 Mhz core , 600 Mhz memory	DVI-I, VGA, S-Video out	Radeon 9600 pro
128 Mb DDR 325 Mhz Core , 400 Mhz memory	DVI-I, VGA, S-Video out	Radeon 9600

قیمت این دسته از کارنهای ATI چیزی بین 140 تا 240 دلار است که البته قیمت مناسبی برای کاربران متوسط کامپیوتر است.

RV350 ضعیف شده R350

سری Radeon 9600 از یک چیپ ساده شده R350 با نام Rv350 سود می برد. هزینه تمام شده ساخت این چیپ با توجه به اینکه ATI در ساخت آن از فناوری 0.13 میکرونی استفاده کرد خیلی کمتر از R350 با طراحی 0.15 میکرونی است. از طرف دیگر RV350 از هفتادوپنج میلیون ترانزیستور استفاده می کند ( R350 از 110 میلیون ترانزیستور تشکیل شده بود) که نسبت به R350 خیلی کمتر است و در نتیجه قیمت ساخت آن نیز کاهش می یابد. و اما RV350 در چه مواردی ساده تر شده است؟

RV350 هنوز هم از DirectX9.0 پشتیبانی کاملی می کند ولی چون از حافظه 128 بیتی استفاده می کند در بعضی موارد می بایستی قابلیت های کمتری نیز نسبت به 9800 داشته باشد که همین امر نیز باعث شده 9600 کمی ضعیف تر از 9800 کار کند. در جدول زیر تفاوت های R350  را با RV350  مشاهده می کنید:

RV350	R350	Technology
128 bit	256 bit	Memory InterFace
4	8	Pixel Pipelinees
2	4	Vertex Shaders
V 2.0	V 2.1	SmoothVISION
III	III+	Hyper Z

من 9800 بخرم یا 9600 ؟

مطمئنا اگر شما دوست دارید که بازیهای کامپیوتری را روی کیفیت High و همچنین بدون کوچکترین افتی مشاهده کنید باید با جیبی پر از پول به مغازه ای برید و با اطمینان 9800 را انتخاب کنید.

اما در کل برای بازی های معمولی و همچنین بازی هایی که نیاز به DirectX9.0 دارند اکثرا 9600 شما راضی می کنه. ضمن اینکه 9600 با قیمتی کمتر بسیاری از نیازهای دیگه شما را هم پوشش می ده.

در کل با تو.جه به آمار و ارقامی که در سایتهای مختلف می تونید ببینید هم 9600 و هم 9800 کاملا از پس محصولات nVIDIA برآمده اند و هیچ شکی در انتخاب محصولات ATI و کنارگذاشتن nVIDIA نیست. پس اگر پولتان از پارو بالا می رود یک راست 9800 را انتخاب کنید و اگر هم یک 9600 کارتان را براورده می کند با صرف پول کمتر یک کارت تمام عیار انتخاب کنید.

با تشکر

محسن 

پاسخ یک سوال : مودم

در ادامه پاسخ دهی به سوالات شما در این مقاله به سوال مینا خانم که یکی از خوانندگان خوب ما هستند در رابطه با مودم پاسخ می دهیم.

سوال : من یک مودم Xsonic onBoard دارم که گاهی وقتا خوب و گاهی بد کار می کنه . در این مورد منو راهنمایی کرده و همچنین در مورد خرید یک مودم جدید منو راهنمایی کنید.

جواب: در مورد اشکال فنی مودم شما به این صورت اصلا نمی شود اظهار نظر خاصی کرد. ممکنه عیب از خود مادربرد و یا شاید از درایور آن و یا حتی از ویندوز شما باشد. دامنه اشکالاتی که ممکنه برای مودم شما وجود داشته باشه خیلی وسیعه و همون طور که خودتون گفته اید گاهی خوب و گاهی بد کار میکنه . در این مورد بهتره که از طریق گارانتی و شرکتی که خدمات مادربردهای Xsonic رو انجام میده صحبت کنید و به حل مشکل خود بپردازید.
و اما مورد دوم : راهنمایی در مورد خرید مودم جدید
توصیه من این است که حتی الامکان از یک مودم غیر Onboard استفاده کنید تا مشکلات شما کمتر شود. به طور کلی مودم های غیر Onboard به دو دسته  Internall و External تقسیم می شوند که هر کدوم مزایا و معایب خاص خودشون رو دارند.
دسته اول که مودم های Intrnal یا داخلی هستند مزایایی از قبیل : قیمت کم , عدم اشغال جا و سهولت بیشتر در استفاده را دارا می باشند. اما معایب آنها سرعت پایین تر نسبت به مودم های External , عدم پردازش جداگانه و عیب یابی سخت تر ( نظیر مشکل شما) را دارا می باشند.

دسته دوم که مودم های External و یا خارجی هستند مزایایی نظیر : سرعت بیشتر , استفاده از پردازش جداگانه , ارائه اطلاعات فوری به کاربر از طریق چراغ های راهنمای روی آن   و نیز سهولت در جابجایی و امکاناتی خاص را دارا می باشند.
از معایب این دسته از مودم های میتوان به قیمت بالا و اشغال جای زیاد روی میز کامپیوتر شما اشاره کرد.

و اما اگه قصد خرید مودم ندارید  ادامه مطلبو نخونید و یه راست برید سر قسمته نظرات !!!!

مودم های داخلی که دارای قیمت کمتری هستند و امروزه تماما روی شکاف های PCI نصب می شوند مودم هایی هستند که برای کاربرانی که نمی خواهند پول زیادی بدهند و اهمیت زیادی به سرعت کامپیوتر و اینترنتشان نمی دهند( در حد هفت , هشت کیلوبیت کمتر) بسیار به صرفه و مناسب است . این مودم ها از پردازش CPU کمک گرفته و سخت افزاری مکمل حساب می شوند. در کل نیز تفاوت چندانی با مودم های Externall ندارند. بهترین انواع از میان این مودم های , مدل هایی است که چیپ پردازش گر DSP را روی خود داشته و دارای سه چیپ جداگانه هستند.
مدل های پیشنهادی ما : 

Zoltrix Smart Spirit
 دارای سه چیپ جداگانه و استاندارد V.92 و ... که در ایران با گارانتی راقی عرضه می شود. البته این مدل در بازار ایران دارای مدل های  ریمارک و تقلبی زیادی است که در صورت توجه نکردن با عث پشیمانی شما می شود. حتما به سه چیپ جداگانه روی مودم و همچنین برچسب گارانتی راقی توجه کنید.
 

مودم های ساخت شرکت Cnet و شرکت US Robotics و همچنین AZtech نیز مودم های مناسبی می باشند.
البته نباید از شرکت معظم  D-Link  نیز چشم پوشی کنیم که واقعا مودم هایی خوب و با کارایی بالا را عرضه می کند.

مودم های خارجی ( Externall ) که دارای قیمت بالاتری می باشند تمام پردازش های مورد نیاز خود ار به صورت جداگانه انجام داده و هیچ وابستگی به سخت افزار شما ندارند. شیوه اتصال آنها کمک گرفتن از پورت سریال یا پورت USB می باشد و بسته به مدل آنها دارای امکانات متفاوتی می باشند.

مدل های پیشنهادی ما :
مودم های شرکت Cnet به دلیل قیمت مناسب تر از سایر شرکت ها و همچنین کارکرد نسبتا مناسب ,شرکت D-Link ,  شرکت Zoltrix  , شرکت AZtech و علی الخصوص مودم های External ساخت US Robotics که بسیار قدرتمند می باشند.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که اگر قصد خرید مودم ( چه Internall و چه Externall ) را دارید حتما به پوشش دادن استاندارد V.92 توسط آنها دقت کنید.( البته تقریبا هیچ یک از شرکت های ارائه دهنده اینترنت در ایران از این مودم ها استفاده نمی کنند و بنابر این اغلب استفاده از آنها تاثیر بیشتری در سرعت کار شما ندارد)

استاندارد V.92 چیست ؟
مختصرا در این باره توضیح می دهم : استاندارد V.92 یک سری پروتکل جدید است که جایگزین استاندارد V.90 شده و به طور کلی باعث افزایش سرعت Connect و ارسال داده ها در مودم های می شود. این استاندارد باعث افزایش سرعت دانلود و Upload و ... شده است. همچنین از ویژگی Call Waiting پشتیبانی نموده و به شرط فعال بودن این گزینه در خط تلفن شما توانایی پاسخ دهی به تلفن های خود را بدون قطع ارتباط اینترنتی دارا می باشید.

 حالا برید سراغ قسمت نظرات!!

   با تشکر
     متین

نمایش بزرگ Nvidia : نمونه اولیه PCI Express

یه خبر گرافیکی ...
بزرگترین شرکت سازنده پردازنده های گرافیکی یعنی Nvidia ( اشتباه نخوانید : بزرگترین ولی ناموفق ترین) اولین نمونه محصولاتش را با فناوری جدید PCI express در نمایشگاه بزرگ الکترونیک 2004 یا همان CES 2004  واقع در لاس وگاس  با نظر هیئت رئیسه اش به نمایش گذاشت.

( توضیح اضافه :  در آرشیو ما مطلبی کامل در مورد PCI Express موجود می باشد. با مراجعه به مطلب Pci Express راهی به آینده از مطالب آن استفاده کنید. به طور ساده با توجه به نیازهای سنگین گرافیکی در حال حاظر و همچنین کارهای شبکه های گیگابیت اترنت نیاز به درگاهی جدید که پهنای باندی بیشتر از PCI های معمولی مادربرد و حتی AGP داشته باشد به شدت محسوس می باشد. PCI Express که قرار است تا چندی دیگر در ابتدا جانشین AGP و سپس جانشین PCI شود به علت ساختار سریالی خود و با پهنای باند 500mb/sec تا 16gb/sec تا حد زیادی و تا سالهای متمادی این نیاز مصرف کنندگان را نیز براورده خواهد کرد. بنابر در این برهه از زمان شرکت های گوناگون به تدریج به عرضه محصولات خود با پشتیبانی از PCI express روی خواهند آورد و تا اواخر سه ماهه دوم 2004 پیش بینی میشود که این فناوری حداقل در صنعت گرافیک فراگیر شود.
قابل ذکر است که پهنای باند PCI های معمولی فقط چیزی در حدود 133mb/sec است.)
(راه حل : کامپیوتر های فعلی خود را به صندوق میوه و یا منقل تبدیل کنید!!!   پیشنهاد برادرانه : برای جلوگیری از هرگونه بیماری قلبی و روانی این مطلب را تا اطلاع ثانوی با PC های خود در میان نگذارید!!! )

  nvidia در نظر دارد که پردازنده های گرافیکی اش را با Pci express  هر چه زودتر منتشر کند تا از این حال و روزگار فعلی رهایی یابد. لیست GPU هایی که قرار است با این فناوری عرضه شوند از قرار زیر است :
NV 40  ,  NV 41 , NV 42 , NV 45  و بعد از آنها.

بر طبق گفته بعضی از بزرگان Nvidia  در سه ماهه اول 2004  بعضی از تراشه های NV4x معرفی و عرضه خواهند شد. در سه ماهه دوم همین سال تقریبا بیشتر اعضای این خانواده نیز عرضه خواهند شد تا برای Nvidia  تابستان خوبی پیش بینی شود. در سه ماهه سوم نیز تک و توک باقی مانده به اضافه نسخه های متفاوتی از آنها عرضه خواهد شد تا موجبات بازار شلوغی نیز فراهم آید.

در تصویر بالا شما می تونید اولین کارتی رو که با این فناوری ساخته شده ببینید. در این عکس یک نسخه PCI express کارت Geforce Fx 5200 را مشاهده می کنید که Nvidia در نمایشگاه CES 2004 به نمایش گذاشته است. طبق عکس می بینید که یک گرماگیر جدید برای قسمت Bridge Chip گذاشته شده است.

لازم به ذکر است که در حال حاظر Nvidia با بزرگترین پشتیبان PCI express یعنی اینتل وارد همکاری شده است تا بتوانند با چیپست ها و تراشه های معتبر , با این فناوری نو جان ببخشند.
البته ATi نیز بیکار ننشسته است. به زودی اخباری داغ از ATI نیز برایتان خواهیم آورد. مطمئن باشید که شرکتی که موفق ترین , محبوب ترین و با کیفیت ترین گرافیک ساز سال 2003 شده است , به راحتی این عنوان را از دست نخواهد داد.

و اما سوالات :
خوب توی مطلب قبلی مجتبی به بیشتر سوالات شما جواب داده و واقعا هم دستش درد نکنه ؛ ولی من و مجتبی در نظر داریم که به بعضی از سوالاتی که مطرح شده جواب های خیلی کاملتری بدیم. و منتظر مطالبی تخصصی در مورد سوالات در خواستی خودتون باشید.
به طور مثال همون طور که مجتبی گفت تا چند وقت دیگه مطلب کاملی در مورد Over Clock خواهیم نوشت که بیشتر سوالاتتون را جواب میده. ضمن اینکه ویژه نامه ادوات صوتی ما نیز آماده شده و توی هفته آینده حتما اون را خواهیم فرستاد.
و اما احتمالا تا شنبه ویژه نامه تصویر گری دیجیتال برای کسانی که سوالات بیشماری در مورد دوربین های دیجیتال داشتند رو خواهید دید و حتی می تونید فرمت PDF اون رو هم از کتابخانه الکترونیکی ما دانلود کنید. بازم میگم که همیشه از بیان سوالات شما خوشحال میشیم و منتظر انتقادات و نظرات شما هستیم.

   سوالات و نظرات خود را حتما بپرسید! ضرر نمی کنید
                                      محسن